Temperatuur en luchtvochtigheid hebben grote invloed op het verhardingsproces van lijmen en voegmortels. Nu de koude periode er weer aan komt, is het extra belangrijk om daar op te letten. Bij producten op cementbasis zijn onder de 5 °C aanvullende maatregelen nodig om schade te voorkomen.

Voor lijm- en voegproducten op cementbasis ligt de ideale temperatuur voor verwerking op 15 tot 20 °C. Bij temperaturen tussen 5 en 15 °C zijn de producten nog goed te verwerken, maar reageren ze wel anders. Nu de temperaturen dalen, adviseert Omnicol verwerkers van poeder- en pastalijmen, egalines, voegmortels en gevelsteenlijmen dan ook hun verwerkingsmethodiek daar op aan te passen. Onder de 5 °C stopt het verhardingsproces zelfs en kun je de producten alleen nog binnen verwerken. Moet je toch per se buiten aan de slag, conditioneer de werkplek dan goed met bijvoorbeeld een overkappingen met verwarming. Pastaproducten zijn iets minder gevoelig, maar ook daar stopt het proces bij 0 °C.

Meer dan buitentemperatuur

Voor de verharding is niet alleen de buitentemperatuur van invloed, maar ook de temperatuur van de ondergrond en van de te verwerken materialen. Materialen moeten dan ook vorstvrij worden opgeslagen. Ook het water dat je gebruikt bij de bereiding, is van invloed. Op een bouwplaats kan dat water soms ijskoud zijn, wat niet goed is voor de lijm of de mortel. Soms kan ook de verleiding ontstaan om bij koud weer juist warm water te gebruiken. Maar dat beïnvloedt de processen in het product en verkort de tijd waarin het verwerkbaar is, waarschuwt Omnicol.

Langere open tijd

Bij koud weer kan de open tijd wat langer zijn, maar laat je niet verleiden om te grote vlakken alvast van lijm te voorzien. Houd hier per situatie rekening mee en pas daartoe het werk- dan wel lijmoppervlak aan. Vermijd bij alle producten tijdens de verwerking en afbinding vocht, tocht en directe blootstelling aan vorst.
Zorg er ook voor dat voor aanvang zowel ondergrond als het te verlijmen materiaal niet bevroren is of een temperatuur beneden de 0 graden heeft.

Langere tijd verwarmen

Door de lage temperaturen neemt de verhardingstijd toe. Daarbij is het belangrijk dat in die verhardingstijd de temperatuur van het uitgevoerde werk hoog genoeg is en constant blijft. Het volstaat dus niet om alleen te verwarmen tijdens het lijmen of voegen. Te vaak gebeurt het dat aan het eind van de werkdag de verwarming uitgaat en het net uitgevoerde lijm- en voegwerk bloot staat aan de nachtelijke kou. Dat verstoort het verhardingsproces zodat de aanhechting minder wordt. Vloeren zijn hierdoor de volgende ochtend ook niet beloopbaar. De condensvorming die hierdoor optreedt, kan onder andere zorgen voor verkleuring van het voegwerk.

De eerste verharding is het belangrijkste. Die beslaat de eerste 24 uur. De maximale sterkte van cementproducten is echter pas na 28 dagen bereikt. Het werk zou dan ook in ieder geval de eerste week moeten worden afgeschermd tegen te lage temperaturen en invloeden als regen en wind.

Niet forceren

Gebruik van warmtekanonnen of andere warme luchtstromen om droging van bijvoorbeeld voegwerk te versnellen, raden we dringend af. Zorg daarentegen wel altijd voor een goede ventilatie en eventueel voor een luchtontvochtiger.
Let op: de langere uithardingstijd geldt ook voor bijvoorbeeld egalisatiemortels en impregneringen van de ondergrond. Breng die dus tijdig aan en probeer niet de uitharding hiervan te forceren.

De gouden regel bij dit alles blijft: Volg de verwerkingsvoorschriften op de verpakking van het product en de beschikbare technische fiches om zo problemen voor de toekomst te voorkomen.
Met de juiste voorbereiding kun je dus gerust doorwerken, ook tijdens de voor ons liggende koudere periode. Doe wel een dikke jas aan! En bij twijfel of voor adviezen over doorwerken in de winter kun je natuurlijk altijd terecht bij VDZPROJECTEN VOOR ADVIES